İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif Ersoy

Konuşmacı: Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk

İstiklâl Marşı

- Kahraman Ordumuza -

Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak,

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!

Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet, bu celal?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal...

Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklâl.

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım,

Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım.

Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım,

Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,

“Medeniyet” dediğin tek dişi kalmış canavar?

Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın,

Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.

Doğacaktır sana vadettiği günler Hakk’ın,

Kim bilir, belki yarın belki yarından da yakın.

Bastığın yerleri “toprak” diyerek geçme, tanı,

Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.

Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır atanı,

Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?

Şüheda fışkıracak, toprağı sıksan şüheda.

Canı, cananı, bütün varımı alsın da Hüda,

Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ruhumun senden İlahî, şudur ancak emeli:

Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli.

Bu ezanlar, ki şehadetleri dinin temeli,

Ebedî, yurdumun üstünde benim inlemeli.

O zaman vecdile bin secde eder, varsa taşım,

Her cerihamdan, İlahî, boşanıp kanlı yaşım,

Fışkırır ruhumücerret gibi yerden naaşım,

O zaman yükselerek arşa değer belki başım.

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilal!

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helal.

Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlal.

Hakkıdır, hür yaşamış bayrağımın hürriyet;

Hakk’a tapan milletimin istiklâl.

Mehmet Akif Ersoy

Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk Kimdir?

1969 yılında Giresun’un Tirebolu ilçesinde doğdu. İlk ve Orta okulu aynı ilçede, liseyi Gümüşhane Öğretmen Lisesinde okudu. 1986 yılında İ. Ü. Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi. Lisans öğrenimini 1990 yılında tamamladı. Aynı yıl öğretmenliğe başladı ve 1990-1994 yılları arasında Beykoz Denizcilik ve Su Ürünleri Meslek Lisesi’nde Edebiyat öğretmenliği yaptı. Bu arada 1990 yılında başladığı yüksek lisans programını Prof. Dr. Kâzım Yetiş’in danışmanlığında hazırladığı Cumhuriyet Devri Türk Romanında Beyoğlu adlı teziyle tamamladı.

1994 yılında Milli Eğitimdeki görevinden ayrılarak İ. Ü. Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalına araştırma görevlisi olarak naklen tayin oldu. Aynı yıl başladığı doktora programını Prof. Dr. Kâzım Yetiş’in danışmanlığında hazırladığı Fazıl Ahmet Aykaç-Hayatı ve Eserleri- adlı teziyle 1999′da tamamladı. 2001 yılında yardımcı doçent, 2009 yılında doçent, 2014 yılında profesör oldu.

Edebiyat, kültür ve basın-yayın tarihi, İstanbul, Osmanlı döneminde gündelik hayat, uygulamalı editörlük, fikir hareketleri, modernite ve modernizm başlıca ilgi ve çalışma alanlarıdır.

YAYINLAR

Yazılan, Yayıma Hazırlanan, Editörlüğü Yapılan Kitaplar

1. Cumhuriyet Devri Türk Romanında Beyoğlu, İstanbul, 1995

2. İstanbul’da Ramazan Mevsimi, İstanbul 1998

3. Hasan Mellâh, (Ahmet Midhat Efendi), Ankara, 2000

4. Zeyl-i Hasan Mellâh, (Ahmet Midhat Efendi), Ankara, 2000

5. Esrâr-ı Cinâyât, (Ahmet Midhat Efendi), Ankara, 2000

6. Taaffüf, (Ahmet Midhat Efendi), Ankara, 2000

7. Eski Mektuplar, (Ahmet Midhat Efendi), Ankara, 2000

8. Mükemmel Osmanlı Lügatı, (Komisyon), Ankara 2000

9. Eski Zamanlarda İstanbul Hayatı, (Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey) İstanbul, 2001

10. Eski İstanbul Hatıraları, (Sadri Sema), İstanbul, 2002

11. Boğaziçi Konuşuyor ve Kanlıca Tarihçesi, (A. Cabir Vada), İstanbul, 2004

12. Mizah Penceresinden Millî Mücadele –Ya İstiklâl Ya Ölüm, Kitabevi, İstanbul, 2008

13. Mizah Şairi Fazıl Ahmet Aykaç, İstanbul, 2008

14. İstanbul’un 100 Romanı, KÜLTÜR A.Ş., İstanbul, 2010

15. Osmanlı Sarayında Gündelik Hayat –Letâif-i Vekâyi’-i Enderûniyye, (Hafız Hızır İlyas Ağa), İstanbul 2011

16. İstanbul’un 100 Lâtifesi, KÜLTÜR AŞ, İstanbul 2012

17. Abdülhamit Döneminde Kitap ve Dergi Sansürü, İstanbul 2014

18. Eskişehir’de Bir Dönemin Aynası Hakikat Gazetesi (Ed.), Eskişehir 2014

Kitap Bölümleri

1. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermenilerin Basın ve Yayın Hayatına Katkıları Üzerine Kısa Bir Değerlendirme”, Çeşitli Yönlerden Türk Ermeni İlişkileri, 415–421, ed. Ş. Ural, K. Yetiş, F. Emecen, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 2006

2. “Aktuel Olaylara Bakışı ve Siyasî Kişiliği ile Yahya Kemal”, Ölümünün 50. Yılında Yahya Kemal, Ed. Kâzım Yetiş, Kültür Bakanlığı, Ankara 2008, s. 360-376

3. “Mehmet Akif Ersoy ve Küçükçekmece”, Tarih Boyunca Küçükçekmece, İstanbul 2009

4. “II. Mahmud’un Gündelik Hayatından Çizgiler”, II. Mahmud, Ed. Coşkun Yılmaz, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti, İstanbul 2010, s. 310-321

5. “Tramvayın Edebiyat Yolculuğu”, Dünden Bugüne Toplu Ulaşım Kültürü, İETT, İstanbul 2012

6. “Osmanlı Döneminde Sivil Merasim ve Eğlenceler”, İstanbul Tarihi, İSAM

Ulusal ve Uluslararası Dergilerde Yayımlanan Makaleler

1. “Vükelâname Yahut Meşrutiyet Döneminde Bir Kabine Toplantısı (Vukelaname or A Cabinet Meeting During The Period of Constitutional)” Journal of Turkish Studies, Harvard University, Vol. 30/1, 275-294, (2005).
2. “Oryantalizmin Sergüzeşt’i”, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Dergisi, XXXVI, 79-100, 2007.
3. “Oryantalizm Üzerine Notlar”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, IX-1, 204-216, 2007.
4. “Meşrutiyet Döneminde Gazeteci Olmak”, Marmara Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, 21, 2007.
5. “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Gündelik Hayatın Tarihi Açısından İstanbul Hatıratları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (TALİD), İstanbul Tarihi, Güz 2010, c. 8, sy. 16
6. “A Protagonist Between Fiction and Reality: Felâtun Bey”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XLVII, Ocak 2014, s. 65-79
7. “Sosyetenin Romanı”, Dergâh, nr. 61, 3-4, Mart 1995
8. “Yahya Kemal Levanten midir?”, İzlenim, nr. 20, 15-16, Nisan 1995
9. “İsviçre’de Jöntürk Basını”, Dergâh, nr. 69, s. 5-6, Kasım 1995
10. “Lozan Görüşmeleri Sırasında Yakup Kadri ile Tanin Gazetesi Arasında Cereyan Eden Bir Münakaşa”, Kaşgar, nr. 15, 30-75, Mayıs 2000
11. “Bir Kurtarıcı Aranıyor”, Türk Edebiyatı, nr. 376, s. 30-33, Şubat 2005
12. “Meşrutiyet İçin Transval’de Ölmek”, Türk Edebiyatı, nr. 386, 12-16, Aralık 2005
13. “Hayatımızdaki ve Edebiyatımızdaki Amerikalılar”, Mostar, nr. 4, s. 50-53, Haziran 2005
14. “Kahvehanelerde Demlenen Sohbet”, Mostar, nr. 11, 12, 13, s. 59-61, 82-83, 64-65, Ocak-Mart 2006
15. “Türk Gibi Tütün İçmek” (Anna Vanzan), Mostar, nr. 16, 17, 18, s. 66-67, 66-67, 70-71, Haziran-Ağustos 2006
16. “Alaturka Venedik Ayakkabıları (Anna Vanzan)”, Mostar, nr. 14, 15, s. 68-69, 66-67, Nisan-Mayıs 2006
17. “Rıza Tevfik’e Göre Tevfik Fikret”, Türk Edebiyatı, nr. 394, s. 78-80, Ağustos 2006
18. “Osmanlı Kudüs’ü Bir Onbaşıyla Yönetebiliyordu”, Mostar, nr. 19, s. 24-25, Eylül 2006
19. “Eski İstanbul Ramazanları”, Mostar, nr. 20, s. 67-71, Ekim 2006
20. “Sadece Yâd-ı Mâzi mi?”, Türk Edebiyatı, nr. 407, s. 66-68, Eylül 2007
21. “Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey’in Gözüyle Eski İstanbul’da Balık Kültürü”, Türk Edebiyatı, nr. 409, s. 36-39, Kasım 2007
22. “Geçmişten Günümüze Ramazan”, 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi, Ekim-Aralık 2007, s. 162-167
23. “II. Meşrutiyet Nasıl İlân Edildi?”, Türk Edebiyatı, nr. 417, Temmuz 2008
24. “Bir İttihat ve Terakki Yöntemi: Tehdit ve Teklif”, Mostar, nr. 42, s. 58-61, Ağustos 2008
25. “Meşrutiyet İlânı Halka Nasıl Duyuruldu?”, Mostar, nr. 43, s. 54-59, Eylül 2008
26. “Arjantin’deki Osmanlıların Millî Mücadele’ye Yardımı”, Mostar, nr. 45, s. 57-64, Kasım 2008
27. “Memleketimizden Bayram Manzaraları, Türk Edebiyatı, nr. 422, Aralık 2008, s. 44-48
28. “Bir Mizah Unsuru Olarak İttihat ve Terakki I-II-III, Mostar, nr. 46-47-48, s. 66-69, s. 65-67, s. 65-67
29. “120 Yıl Sonra Namık Kemal”, Mostar, nr. 49, s. 56-59, Mart 2009
30. “Namık Kemal’de Batı Algısı”, Mostar, nr. 51, s. 58-62, Mayıs 2009
31. “90 Yıl Önce Domuz Gribi”, Mostar, nr. 58, s. 40-44, Aralık 2009
32. “Mütareke Döneminde Bir Düello Teşebbüsü”, Mostar, nr. 59, s. 57-62, Ocak 2010
33. “Tanzimat Döneminde Bir Alafranga: Mehmet Kâmil Bey”, Mostar, nr. 60, s. 64-67, Şubat 2010
34. “Turkuaz yahut Müstecip Onbaşı’nın Hikâyesi”, Mostar, nr. 61, s. 64-68, Mart 2010
35. “Tarihi Yeniden Düşünmek”, Mostar, nr. 62, s. 59-62, Nisan 2010
36. “Türkiye’nin İlk İşçi Milletvekili Numan Usta”, Mostar, nr. 63, s. 52-56, Mayıs 2010
37. “100. Yıldönümünde Bir Gazeteci Suikasti”, Mostar, nr. 64, s. 54-58, Haziran 2010
38. “Beyaza Boyanmış İstanbul Surları, Mostar, nr. 65, s. 70-74, Temmuz 2010
39. “Eski Ramazanları Anarken”, Mostar, nr. 66, s. 26-29, Ağustos 2010
40. “Osmanlı Sarayında Bayram”, Mostar, nr. 67, s. 49-54, Eylül 2010
41. “Kılık Kıyafet Değişikliği Bağlamında II. Mahmud, Mostar, nr. 68, s. 54-58, Ekim 2010
42. “Eski İstanbul’da Kurban Bayramları”, Mostar, nr. 69, s. 57-61, Kasım 2010
43. “Osmanlı Sarayında Kurban Bayramı, Din ve Hayat, nr. 11, s. 84-87, Kasım 2010
44. “Eski İstanbul’da Kimler Yaşıyordu?”, Mostar, nr. 70, s. 58-62, Aralık 2010
45. “II. Mahmud ve Bir İktidar Sembolü Olarak Resim”, Mostar, nr. 71, s. 46-50, Ocak 2011
46. “Evliya Çelebi’nin Viyana İzlenimleri”, Mostar, nr. 72, s. 34-37, Şubat 2011
47. “İngiliz Ordusunda Savaşmak İsteyen Servet-i Fünûncular”, Mostar, nr. 73, s. 50-54, Mart 2011
48. “Vahdettin Hain Miydi?”, Zaman, 10 Nisan 2011
49. “II. İnönü Zaferinden Sonra Yunan İmajı”, Mostar, nr. 75, s. 58-62, Mayıs 2011
50. “İstanbul’un İmarı ve Yahya Kemal”, Mostar, nr. 76, s. 40-44, Haziran 2011
51. “Geçmişten Günümüze Makam ve Mevki Takipçileri”, Mostar, nr. 77, s. 54-58, Temmuz 2011
52. “Sarafim Efendi’nin Ramazan Promosyonu”, Mostar, nr. 78, Ağustos 2011
53. “Birinci Dünya Savaşı’ndan Sonra Türkiye’ye Yapılan Amerikan Yardımı”, Mostar, nr. 79, Eylül 2011
54. “Mütareke Döneminde İstanbul Üniversitesi’nin Yayınladığı İşgal Karşıtı Bildiri”, Mostar, nr. 80, Ekim 2011
55. “Padişah Nasıl Kurban Keserdi?”, Mostar, nr. 81, Kasım 2011
56. “Libya ve Sadrazam İbrahim Hakkı Paşa”, Mostar, nr. 82, Aralık 2011
57. “1898 Balıkesir Depremi Karşısında Tevfik Fikret”, Mostar, nr. 83, Ocak 2012
58. “Meşrutiyet Döneminde Osmanlı’nın Onuru”, nr. 84, Mostar, Şubat 2012
59. “Vatan yahut Silistre’nin Unutulmaz Kahramanı Abdullah Çavuş İstanbul’da”, Mostar, nr. 85, Mart 2012
60. “Bir Başka Açıdan Lâle Devri”, Mostar, nr. 86, s. 58-61, Nisan 2012
61. “Osmanlı Solculuğu ve İslâm”, Mostar, nr. 87, s. 56-58, Mayıs 2012
62. “Letâif-i Vekâyi-i Enderuniyye”, Mostar, nr. 89, s. 48-51, Temmuz 2012
63. “Bir Oburluk hikâyesi”, Mostar, nr. 90, Ağustos 2012
64. “Hatırat-ı Niyazi Hakkında Bazı Yeni Düşünceler”, Mostar, Eylül 2012, nr. 91, s. 58-60
65. “II. Abdülhamit Döneminde Kurban Bayramları”, Mostar, Ekim 2012, nr. 92, s. 56-58
66. “Balkan Harbi ve Pierre Loti”, Türk Edebiyatı, nr. 468, Ekim 2012, s. 55-58
67. “Bozgunun Gölgesinde Bayramı Yaşamak”, Derin Tarih, nr. 7, Ekim 2012, s. 86-87
68. “İttihat ve Terakki’nin Kutsal Geyiği”, Mostar, Kasım 2012, nr. 93, s. 52-55
69. “Balkan Savaşı Sırasında Kazanılan Unutulmuş Bir Zaferin Hikâyesi”, Mostar, Aralık 2012, nr. 94, s. 64-67
70. “İlginç Bir Örnek Işığında Tanzimat Döneminde Osmanlı’nın Arma Arayışı”, Ajans, nr. 1, Ocak 2014
71. “Cumhurbaşkanlığı Armasını Tersten Okumak”, Ajans, nr. 2, Şubat 2014
72. “Harem Neresidir?”, Ajans, nr. 3, Mart 2014
73. “Grip”, Ajans, nr. 4, Nisan 2014
74. “Nisan Yağmuru”, Ajans, nr. 5, Mayıs 2014
75. “Soma”, Ajans, nr. 6, Haziran 2014
76. “Ramazan Çadırı”, Ajans, nr. 7, Temmuz 2014
77. “İstanbul Trafiği mi Dediniz”, Ajans, nr. 8, Ağustos 2014
78. “Osmanlıda Kılıç Alayı”, Ajans, nr. 9, Eylül 2014
79. “Halkı Reddetmek Mümkün mü?”, Ajans, nr. 10, Ekim 2014
80. “Abdülhak Hamid yahut “Zoraki Propagandist”, Türk Edebiyatı, nr. 492, Ekim 2014
81. “Gecikmişlik Sendromu”, Ajans, nr. 11, Kasım 2014
82. “Birinci Dünya Savaşı Sırasında Osmanlının Çizgiyle İmtihanı”, Derin Tarih, Birinci Dünya Savaşı Özel Sayısı, Kasım 2014

Ulusal ve Uluslararası Bilimsel Toplantılarda Sunulan ve Bildiri Kitabında Basılan Bildiriler

1. “Yeni Türk Edebiyatında Tehzil” 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS), 13 Eylül 2007, Ankara.
2. “Yeni Türk Edebiyatında İnsanî Değerler”, 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS), 11 Eylül 2007, Ankara.
3. “Fatma K. Barbarosoğlu’nun Hikâyelerinde Yabancılaşma ve Yalnızlık”, Hikâyenin Bugünü Bugünün Hikâyesi–80 Sonrası Türk Hikâyesi Sempozyumu, 20–21 Ekim 2007, Ümraniye Belediyesi, İstanbul 2007
4. “Mütareke ve Millî Mücadele’de Yahya Kemal”, Ölümünün 50. Yılında Yahya Kemal Beyatlı Sempozyumu Bildirileri, İstanbul 2008,
5. “Mustafa Kutlu Üzerine Bazı Dikkatler”, Aynanın Sırrı-Mustafa Kutlu Sempozyumu Bildirileri, İstanbul 2012, s. 273-277
6. “Batılı Hayatın El Kitabı: Avrupa Âdâb-ı Muaşereti yahut Alafranga”, Ölümünün 100. Yılında Ahmet Mithat Efendi Sempozyumu (24-25 Aralık 2012), İstanbul Aydın Üniversitesi, Bildiriler Kitabı, İstanbul 2013, s. 285-291
7. “Muallim Naci’nin Tevhid Şiiri Etrafında Abdülhamit Dönemindeki Sansür Uygulaması ile İlgili Yeni Bilgiler”, İstanbul Üniversitesi, VIII. Milletlerarası Türkoloji Kongresi (30 Eylül-04 Ekim 2013) (Baskıya Hazır)

Tez Danışmanlıkları

Doktora

1. Şaban Çobanoğlu, İlhan Berk’in Şiir Dilinde Sapmalar ve Deformasyon, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2012
2. Hümeyra Yuva, “Necip Fazıl Kısakürek’in Şiirlerinde Temalar”, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013

Yüksek Lisans

1. Yasin Beyaz, Fikir ve Sanat Hayatımızdaki Yeri Bakımından Yeni Mecmua Üzerine Bir İnceleme, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2009
2. Mehmet Sarı, Metinlerarası Bağlamında İhsan Oktay Anar’ın Romanlarında Kutsal Metinlerin İzleri, ”, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2009
3. Sabanur Yılmaz, Devrin Kadın Edebiyatına Katkısı Bakımından Kadınlar Dünyası Dergisi, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2009
4. Neslihan Tırlı, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Eserlerinde İstanbul’un Gündelik Hayatı, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2009
5. Ali Yavuz, Osman Cemal Kaygılı’nın Eserlerinde İstanbul, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010
6. Şule Çetin, Mizah Edebiyatımıza Katkısı Bakımından Amcabey Dergisi Üzerine Bir İnceleme, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010w
7. Mina Ranjbari, Yaşar Kemal ve Eserlerinin Farsça Çevirileri, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010
8. Dilara Karakaş, Turan Aziz Beler’in Romanları Üzerine Bir İnceleme, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2010
9. Kareem Mohamed, Tunuslu Hayreddin Paşa’nın Akvemü’l-Mesâlik fî Marifeti Ahvâli’l-Memâlik Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013
10. Sevgi Ekicigil, Türk Sinemasına Uyarlanan Romanlar Üzerine Bir İnceleme (1960-1970), İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013
11. İmren Gece, Hanımlara Mahsus Gazete’de Edebî Faaliyet, İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2014